1 Ekim 2015 Perşembe

Aklın Yolu Bindir-Talat Halman

Ankara'da babamın kitaplığında çocukluğumdan beri vakit geçiririm. Yıllarca sayısız kitabı tasnif etmek için uğraştım ve bir yere de geldim. Yüzlerce kitabı hediye ettim, sahaflarda bizde olmayan ile değiştirdim. Serilerden eksikleri buldum,aldım. Bir çok kitabı okumak için ayırdım ama sıra gelmedi. Uzunca süredir sırada olan bir tanesini İstanbul'a gelirken yanımda getirdim. Yaşamını çok merak ettiğim Talat Halman'ın söyleşi şeklindeki biyografisi olan "Aklın Yolu Bindir-Talat Halman Kitabı" Söyleşiyi Cahide Birgül yapmış, çok da iyi hazırlanıp yapmış.



Kitabın son sayfalarında Talat Halman "Hep ünlü olmak istedim ama istediğim üne hiçbir zaman ulaşamadım" diyor. Okurken düşündüm, haklıydı. Hayatını okuyuncaya kadar onun bu kadar farklı alanda renkli işler yapan bir insan olduğunu bilmiyordum. Bilseydim, Talat Beyin Bilkent Üniversitesinde hocalık yaptığı dönemde (ki vefat ettiği 2014'e kadar yaptı) ben de üniversitenin mezunlar derneğinin başkanıydım. Mutlaka kendisinin derneğin onur üyesi yapılmasını sağlar, konferanslar vermeye ikna ederdim. İkna ederdim derken kendime güvenerek değil, Talat beye güvenerek söylüyorum. Zira kitabında konferanslar vermeyi çok sevdiğini ve kendisini Türkiye'nin en iyi konferans verenleri arasında hatta ilk sırada gördüğünü okudum.

Talat Halman edebiyata özellikle şiire aşık bir insan. Aynı zamanda kültür bakanlığı, seçkin üniversitelerde hocalık, Radyo programcılığı, bir plak şirketinin getir götür işleriyle başlayıp genel müdürlüğüne yükselen bir hikaye ile yöneticilik, yazarlık, çevirmenlik (çoğu kimsenin çevirmekle uğraşmayacağı şiirleri Türkçe'den İngilizceye, Shakespeare sonneleri'ni, Eskimoların ve eski uygarlıkların şiirlerini Türkçe'ye çevirmiş !), Milliyet Gazetesinde köşe yazarlığı, kültür büyükelçiliği, tiyatroculuk yapmış.  İş hayatı dışında da yaşamayı bilen,seven birisi olduğu hemen anlaşılıyor.  

Kitabında anılarını ve hayatını samimiyetle anlatmış. Belli olaylarda isimleri vermek istememiş...Yabancı dile büyük önem vermiş, yabancıları hayrete düşürecek ve kendine fırsatlar yaratacak şekilde çok iyi İngilizce konuşmuş ama Türkçe'nin değerini de hep savunmuş. Köşe yazarlığı,  akademisyenliği, büyükelçiliği ve bakanlığı süresince  hep objektif olmak istemiş ve bence olmuş. Uluslararası konferanslarda ve toplantılarda nazik ve cesur olmuş (özellikle Asala döneminde Ermenilerden gelen tepkileri hep olgunca karşılayıp dinlemiş ve cevap vermiş) Olaylara hep iyi-kötü ekseninden bakmayı becermiş.

Siyasi anıları çok renkli, iki tanesini yazayım. Bakanlığı sırasında Niğde'ye bir etkinlik için gidiyor. Dönerken yanında bulunanlardan biri "CHP Niğde milletvekili falanca iki kasa gazoz hediye etti,arabanın bagajında" diyor. Talat bey "geri dönelim, iade edelim bakan hediye almaz diyor" ama yolun yarısındalar. Ertesi gün 2 kasa gazozu bakanlıktaki odacılara ikram ediyor. Milletvekiline "haberim olmadan hediye vermişsiniz, teşekkür ederim nezaketinize...Bunu bakanlığa verilen hediye olarak kabul ettim ve odacılar dağıttım" diye mektup yazıyor... Annesi vefat ettiğinde gelen yüzlerce çelenk sahibine tek tek teşekkür mektubu yazıyor ve pul parasını cebinden ödüyor. Aslında Özal dönemine kadar Türkiye'de devlet idaresinde bulunanların çoğunluğunun bugün şaşkınlıkla okunan benzer hikayeleri vardır...

Halman'ın yıllar öncesinden dünya çoğunlukla siyasetine yönelik, bazıları tebessüm ile karşılanan tahminleri de olmuş. SSCB'nin dağılıp Türk Cumhuriyetlerinin kurulacağı, KKTC'nin kurulacağı, AB'ye Türkiye'nin alınmayacağı, Orhan Pamuk'un Nobel Edebiyat ödülü alacağı gibi... Başka cesur tahminleri de olmuş, kitabı okuyacaklar olacağından yazmayayım.


İngiltere Kraliçesinden, Nihat Erim'e, Robert Kolej'deki ilginç hocalarından (Baha Toven bence en ilginci), UNESCO'daki seçimlerdeki İrlandalı delegeye kadar geniş bir çevreden anıları ve bu anılar içinde detaylı insan tahlilleri var.

Kitabı bulanlar okusunlar, pişman olmazlar.
Kitabın sonunda yer alan Canevi şiirine gelince, hikayesini de okuyunca tekrar tekrar okunur... 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder