6 Ocak 2015 Salı

Köpek Öldü

Öteden beri Varlık yayınlarını severim,biriktiririm...

Somerset Maugham'ın Tehlikeli Geçit kitabını okumamın en bilimsel açıklamasıysa kapağının sarı lacivert olması !

Tesadüf, tek taraflı bir aşk, yasak aşk, pişman olunan bir evlilik (mi ?), kolera, pişmanlıklar, hatanın tekrarı, aileye dönüş gibi bir süreçte güzel kitap. En çarpıcı yeriyse "Köpek Öldü" sözü gibi geldi .Bu söz Oliver Goldsmith'in şiirinden geliyormuş.Şiiri buldum (1) Çok derin anlamları olduğunu okudum.Mutlaka da öyledir ama kitapta kullanılış biçimini çözemedim .

Kitabın adı neden "Tehlikeli Geçit" onu da anlayamadım. Orjinal ismi The Painted Veil (Boyalı duvak) . Dilimize "Renkli Peçe" diye de çevrilmiş.

Kitaptan yola çıkıp biraz araştırınca The Painted Veil'in filmi de olduğunu gördüm,aldım.


Filmleri çekilen kitaplar için en doğru sözlerden birini "Kitabınızın filme uyarlanması, sığırınızın bulyon tabletlerine dönüştürülmesini izlemeye benziyor"(2) diyen John Le Carre söylemiş. Filmi izlerken ilk hedefim "köpek öldü" sözünün anlamını çözebilmekti. Sağ olsun yönetmen o konuya hiç girmemiş...Yönetmen kitaptaki --bence-- en can alıcı yerleri de çıkarmış (tam bu noktada acaba benim okuduğum 1957 baskısında hatalı tercüme olabilir mi diye de düşünüyorum) ama filmi kitap kadar hatta daha da akıcı bir hale yola sokmuş. Tamam filmin bitişi de kitapla pek uyuşmuyor.Yine de film güzel olmuş.

Kitap ve film bittiğinde "Kitapların filme uyarlanması genelde felaketle sonuçlanır" fikrimi olumsuzdan durağana çevirdim. Köpek öldü sözünü çözemedim, bu konuda yardımlara açığım(3)...
__________________________________________________________________________
(1)An Elegy on the Death of a Mad Dog
  Good people all, of every sort,
  Give ear unto my song;
  And if you find it wondrous short,
  It cannot hold you long.

  In Islington there was a man,
  Of whom the world might say
  That still a godly race he ran,
  Whene'er he went to pray.

  A kind and gentle heart he had,
  To comfort friends and foes;
  The naked every day he clad,
  When he put on his clothes.

  And in that town a dog was found,
  As many dogs there be,
  Both mongrel, puppy, whelp and hound,
  And curs of low degree.

  This dog and man at first were friends;
  But when a pique began,
  The dog, to gain some private ends,
  Went mad and bit the man.

  Around from all the neighbouring streets
  The wondering neighbours ran,
  And swore the dog had lost his wits,
  To bite so good a man.

  The wound it seemed both sore and sad
  To every Christian eye;
  And while they swore the dog was mad,
  They swore the man would die.

  But soon a wonder came to light,
  That showed the rogues they lied:
  The man recovered of the bite,
  The dog it was that died.

( http://wonderingminstrels.blogspot.com.tr/1999/12/elegy-on-death-of-mad-dog-oliver.html )

(2) Sözün orjinali: Having your book turned into a movie is like seeing your oxen turned into bouillon cubes

(3) Tankut Taner Çelik'in bilgisi sırrı epey çözdü !( http://www.quotationspage.com/weblog/2008-04-04-the-painted-veil-by-w-somerset-maugham/ )

3 yorum:

  1. Merhaba bu konudaki yorumum şiirdeki adam kolera hastalığına yakalanan Walter ölen köpek ise eşidir. Kitapta da bahsedildiği gibi ya herşey bir hiç uğruna ise? Ya ölmek aslında yaşamaksa? Ya yaşayan öldüyse? O yüzden son nefesinde bu cümleyi kurdu ölen aslında yaşayandır.

    YanıtlaSil
  2. Ben ebru hanımın yorumuna katılmıyorum. Walter Kittynin ölmesi için getirip onun ölmesini beklerken, o yer de bir kadın için uygun değil kadının ölmesi beklenirken şiirdeki köpek misali walter ölmüştür

    YanıtlaSil